Deformation of the wall of the apside of the church loaded by an unstable buttress


openaccess, Vol. 629 (01) 2025 / czwartek, 23 stycznia, 2025

Odkształcenie ściany absydy kościoła obciążonej niestabilną przyporą

(Open Access)

DOI: 10.15199/33.2025.01.03

citation/cytuj: Bereza W. Deformation of the wall of the apside of the church loaded by an unstable buttress. Materiały Budowlane. 2025. Volume 629. Issue 01. Pages 16-21. DOI: 10.15199/33.2025.01.03

This article describes the effects that the unstable foundation of a secondary buttress has had on the historic church. The consideration particularly concerns the walls of the apse on which the analysed buttress „was suspended”. The numerical analysis of the work of the walls of the apse and the piercing vault proved to be identical to the inventory of these damages made in reality. This made it possible to propose and carry out further tests, on the basis of which it was possible to determine the working parameters of the object. As a consequence of the reconnaissance and computational analysis carried out, a repair programme was proposed. This programme was adapted to the historic nature of the building.

W artykule opisano skutki, jakie w przypadku zabytkowego kościoła wywołało niestabilne posadowienie wtórnie dostawionej przypory. Rozważanie dotyczy przede wszystkim ścian absydy, na której analizowana przypora „została zawieszona”. Analiza numeryczna pracy ścian absydy i przekrywającego sklepienia okazała się tożsama z inwentaryzacją tych uszkodzeń sporządzonych w rzeczywistości. Pozwoliło to zaproponować i przeprowadzić dalsze badania, na podstawie których możliwe było określenie parametrów pracy obiektu. W konsekwencji przeprowadzonego rozpoznania i analizy obliczeniowej zaproponowano program naprawy dostosowany do zabytkowego charakteru obiektu.
buttress; historic objects; reinforcement; repairing a monument.

przypora; obiekty zabytkowe; wzmocnienie; naprawa zabytku.
  1. Marszalska JM. Opactwo cystersów w Szczyrzycu od XIII do końca XX wieku. Dzieje, gospodarka, kultura, Kraków, 2011.
  2. Morajko K. Początki fundacji klasztoru Cystersów w Szczyrzycu, Kraków: Wydawnictwo Avalon T. Janowski, 2008.
  3. Bereza B, Bielecki M. Ekspertyza stanu technicznego dla Remont kościoła p.w. NMP w opactwie o.o. Cystersów w Szczyrzycu polegający na zabezpieczeniu oraz naprawie ścian absydy kościoła w Szczyrzycu, materiały KB-Projekty Konstrukcyjne Sp. z o.o., Kraków, 2023.
  4.  Runkiewicz L. Diagnostyka obiektów budowlanych. Zasady wykonywania ekspertyz. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2022.
  5.  Borusiewicz W. Konserwacja zabytków budownictwa murowego, Arkady, Warszawa 1985.
  6.  Matysek P, Witkowski M. Badania wytrzymałości i odkształcalności XIX wiecznych murów ceglanych. XXVI Konferencja Naukowo-Techniczna – Awarie Budowlane 2013.
  7. Matysek P. Identyfikacja wytrzymałości na ściskanie i odkształcalności murów ceglanych w obiektach istniejących. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków, 2014.
  8.  PN-EN 1996-1-1:2009 Projektowanie konstrukcji murowych – Część 1- 1: Reguły ogólne dla zbrojonych i niezbrojonych konstrukcji murowych.
  9.  Wiłun Z. Zarys geotechniki: podręcznik akademicki. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2019.
PhD. Eng. Wiesław Bereza, AGH University of Krakow Faculty of Civil Engineering and Resource Management
ORCID: 0000-0003-2670-2599

PhD. Eng. Wiesław Bereza, AGH University of Krakow Faculty of Civil Engineering and Resource Management ORCID: 0000-0003-2670-2599

Correspondence address: bereza@agh.edu.pl

Full paper:

DOI: 10.15199/33.2025.01.03

Article in PDF file

Received: 21.10.2024 / Artykuł wpłynął do redakcji: 21.10.2024 r.
Revised: 02.12.2024 / Otrzymano poprawiony po recenzjach: 02.12.2024 r.
Published: 24.01.2025 r. / Opublikowano: 24.01.2025 r.