Comparison of Alessio Piemontese’s gilding techniques with contemporary ones in the context of the restoration of architectural monuments

openaccess, Vol. 628 (12) 2024 / poniedziałek, 23 grudnia, 2024

Porównanie technik pozłotniczych Alessio Piemontese’a ze współczesnymi w kontekście renowacji zabytków architektury

(Open Access)

DOI: 10.15199/33.2024.12.20

citation/cytuj: Woszczenko K. Comparison of Alessio Piemontese’s gilding techniques with contemporary ones in the context of the restoration of architectural monuments. Materiały Budowlane. 2024. Volume 628. Issue 12. Pages 184-191. DOI: 10.15199/33.2024.12.20

The research focuses on a comparative analysis of gilding techniques described by Alessio Piemontese in the context of contemporary methods for restoring gilded historical artifacts. The study was conducted using manuscript sources, relevant literature, private correspondence, and online resources. In modern architecture, gilding with genuine gold is rare, and preserving its authenticity is generally not considered essential. In contrast, for historical artifacts, it is of paramount importance to maintain their authenticity to safeguard their historical, material, and cultural significance, as well as their aesthetic and artistic heritage. Alessio Piemontese’s treatise provides detailed descriptions of various methods for gilding different materials. These historical techniques can be compared with contemporary gilding practices, including traditional leaf gilding using bole or mixtion and electroplating via galvanic processes. The findings of this research offer valuable insights for the restoration of historical objects, supporting efforts to preserve their original character and authenticity.

Prace badawcze dotyczą porównania technik złotniczych wg Alessio Piemontese w kontekście współczesnych metod renowacji złoceń w zabytkowej materii. Badania przeprowadzono z wykorzystaniem źródeł rękopiśmiennych, literatury przedmiotu, komunikatów prywatnych oraz źródeł internetowych. Współczesne budynki rzadko mają złocenia prawdziwym złotem, a aspekt zachowania jego autentyczności nie jest w ich przypadku konieczny. Z kolei w materii zabytkowej jest to ważne, aby zachować jej historycznie rzeczywisty charakter, piękno i dorobek kulturowy. W dziele Alessio Piemontese, znajdują się sposoby złocenia różnych materiałów. Można je porównać ze znanymi współcześnie technologiami pozłotniczymi, do których należą metoda płatkowa na pulment i na mikstion czy galwaniczne złocenie metodą elektrolizy. Przeprowadzone badania będą przydatne przy renowacji obiektów zabytkowych, w celu zachowania ich pierwotnego charakteru.
gilding; renaissance; restoration; gilding techniques; gold.

pozłotnictwo; renesans; renowacja; techniki pozłotnicze; złoto.
  1. Anania F, Germana ML. Unfinished buildings, a new point of departure. Designing difference for a sustainable future. „AGATHÓN International Journal of Architecture, Art and Design”. 2020; 08: 148-159.
  2.  Eamon W. Science as a Hunt. Physis. 1994; 31: 393-432.
  3.  Alessio Piemontese. In:Melzi G. In Dizionario di opere anonime e pseudonime di scrittori italiani o come che sia aventi relazione all’Italia.Vol. I (A- -G). Milano: L. di G. Pirola; 1848.
  4.  Knobloch M. Złotnictwo. Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne; 1977.
  5. Lileyko H. Zanikające zawody. Złotnictwo. Warszawa: Zakład Wydawnictw CZSR; 1978.
  6.  Samek J. Dzieje złotnictwa w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Interpress; 1993.
  7. Engelman Z. Pozłotnictwo. Zielona Góra: wyd. TESTORI; 2005.
  8.  Złoto płatkowe. https://www.art-konserwacja. pl/zloto-platkowe-143/ (dostęp 26.03.24).
  9.  Florow AW. Artystyczna obróbka metali. Warszawa: PWN; 1989.
  10. Dane ze stron internetowych dystrybutorów: Kremer Polska, Edan s.c., zlotoplatkowe. com. pl, art-konserwacja.pl, (dostęp 02.04.24).
  11.  Rozmowa z Leonem Naumiukiem z 20.03.24.
  12.  TylewiczA. Sztuka pozłotnictwa i inne techniki zdobienia. Poznań: Oficyna Edukacyjna eMPi2 s.c.; 2007
  13.  Kubalska-Sulkiewicz K i inni (red.). Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Wydanie czwarte. Warszawa: PWN; 2003.
  14.  Żebrowski T. Słownik wyrazów technicznych tyczących się budownictwa. Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego; 1883.
  15.  Szlagmetale. https://www.art-konserwacja. pl/szlagmetale-36/ (dostęp 29.04.24).
  16.  Piemontese A, Slaskowski S (tłum).Alexego Podemontana Medyka y Filozofa Teiemnice. Supraśl: Drukarnia Wielebnych Ojców Bazylianów; 1758.
  17.  Mleczek J. Pozłotnictwo obiektów sakralnych w praktyce pracowni konserwacji dzieł sztuki Muzeum Diecezjalnego w Lublinie. Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne. 1988; 57: 124-128.
  18.  Słownik Polszczyzny XVI wieku, https://spxvi.edu.pl/ (dostęp 03.03.24).
  19.  Sawarzyński S. Złocenie w ogniu. polskijubiler.pl 1(7). https://www.polskijubiler.com/index.php?kg=37 (dostęp 26.03.24).
  20.  Garasińska-Pryciak G. Związki ołowiu w antycznej kosmetyce. Kosmetologia Estetyczna. 2016; 2 vol. 4: 121-125.
mgr inż. arch. Katarzyna Woszczenko, Politechnika Białostocka, Wydział Architektury
ORCID: 0000-0001-5442-9994

mgr inż. arch. Katarzyna Woszczenko, Politechnika Białostocka, Wydział Architektury ORCID: 0000-0001-5442-9994

Correspondence address: k.woszczenko@pb.edu.pl

Full paper:

DOI: 10.15199/33.2024.12.20

Article in PDF file

Received: 15.07.2024 / Artykuł wpłynął do redakcji: 15.07.2024 r.
Revised: 27.08.2024 / Otrzymano poprawiony po recenzjach: 27.08.2024 r.
Published: 20.12.2024 / Opublikowano: 20.12.2024 r.